Geboorteplan voor een keizersnede

Of je nu wel of geen keizersnede verwacht, het is slim om rekening te houden met de mogelijkheid. Zorg er dus voor dat je naast je geboorteplan voor je droombevalling ook een plan B (en C) hebt. Een geboorteplan met je wensen zorgt ervoor dat jij en je partner goed voorbereid zijn, en hopelijk hoef je ‘m dan helemaal niet tevoorschijn te toveren. Wat je daar bijvoorbeeld in kan zetten:

• Wie mag er bij de geboorte aanwezig zijn, zowel tijdens de operatie als in de herstelruimte.
• Of je foto’s wilt laten maken.
• De mogelijkheid om het operatiedoek te laten zakken, zodat je kunt zien hoe je baby wordt geboren.
• Meteen huid-op-huidcontact, en pas gewicht, lengte en andere checks als jullie op de herstelkamer zijn.
• Vertraagd doorknippen van de navelstreng.
• Het bewaren van je placenta, mocht je dat willen (voor bijvoorbeeld begraven, capsulatie of prints).

Geplande keizersnede? Bespreek het proces

Het helpt om een idee te hebben van hoe de dag van de operatie eruit zal zien. Bespreek vooral met je zorgverlener hoe het eraan toegaat in het ziekenhuis waar je bevalt. Hier zijn de belangrijkste stappen:

• De avond voor de operatie: Eet een koolhydraatrijke maaltijd en vraag naar het beleid rondom eten en drinken, want meestal mag je 6 tot 12 uur voor de operatie niets meer eten of drinken.
• Op de dag zelf: Je bespreekt de procedure, tekent de toestemmingsformulieren en ontmoet je medische team. Bij een geplande keizersnede is het even wachten tot je aan de beurt bent; bij een ongeplande keizersnede krijg je meestal voorrang.
• Tijdens de operatie: Na een verdoving in je rug krijg je een katheter en een doek wordt geplaatst tussen jouw bovenlijf en je buik. De hele ingreep duurt ongeveer 45 minuten, maar je baby wordt vaak al heel snel geboren!
• Herstel na de operatie: Na de operatie ga je naar een herstelruimte waar je ongeveer 1 tot 4 uur blijft. Daarna ga je naar de kraamafdeling en kun je net als na een vaginale bevalling rekenen op de normale zorg voor jou en je baby.

Hier zijn een paar tips om een comfortabele omgeving te creëren:

1. Geluid – Je kunt je favoriete muziek meenemen of rustige audio en affirmaties luisteren om in de juiste flow te komen. In veel operatiekamers kun je een eigen afspeellijst afspelen. Is dat niet mogelijk? Zet dan gerust je telefoon zachtjes aan (met een klein boxje) of gebruik oortjes.
2. Licht – Dimmen is hier lastiger, want operatiekamers zijn vaak fel verlicht. Vind je het te intens? Probeer dan een oogmasker of sluit je ogen even en focus op je partner en ademhalingstechnieken.
3. Aanraking – Een zachte aanraking op je hoofd of armen door je partner kan rustgevend zijn, vooral in een spannende setting als deze. Denk bijvoorbeeld aan de light touch massage die je ook leert tijdens het Relaxed bevallen vanuit Regie programma. Een beetje oefenen samen van tevoren kan helpen!
4. Geur – Aromatherapie kan rustgevend werken, bijvoorbeeld door een paar druppels essentiële olie op je polsen of een doekje.

Ontspanningstechnieken bij een keizersnede

Rustig blijven tijdens de keizersnede draait grotendeels om je mindset. Hoe relaxter jij bent, hoe beter het gaat, en dat geldt ook voor je melkproductie straks (dankzij de oxytocine!). De operatiekamer kan weliswaar wat steriel zijn, maar ook daar kun je zorgen voor een fijne sfeer.

Ademhalen: je geheime wapen

Een operatie kan wat spanning brengen, zeker in een omgeving die behoorlijk klinisch aanvoelt zoals een operatiekamer. Gebruik ademhalingstechnieken om te ontspannen – deze technieken helpen je echt om rustiger te blijven en zijn een belangrijk onderdeel van Relaxed bevallen vanuit Regie.

Wat neem je mee? Dit is handig in je ziekenhuistas

Een goed georganiseerde ziekenhuistas is een echte aanrader voor een keizersnede. Hiermee kunnen je partner of verpleegkundigen snel vinden wat je nodig hebt.

• Extra kussen van thuis: Handig voor tijdens het voeden en om je buik te beschermen op de weg naar huis. Een kussen waar je al op geslapen hebt, ruikt ook lekker naar je eigen plek, wat je systeem de boodschap geeft dat je veilig bent.

• Ruime, comfortabele onderbroeken en een extra setje schone losse kleding. Een nachtjapon kan ook prettig zijn, omdat je een katheter hebt.
• Mogelijk kan kauwgum helpen tegen winderigheid na de operatie. Maar hierover is het wetenschappelijk onderzoek niet eenduidig.

Gentle Caesarean of Mother assisted caesarean (MAC)

Bij een gentle caesarean of MAC worden er aanpassingen gedaan die de bevalling rustiger en natuurlijker laten verlopen. Denk aan een ‘langzame geboorte’ waarbij het hoofdje en de schouders van je baby rustig naar buiten komen, vergelijkbaar met een vaginale bevalling. Ook vertraagd doorknippen van de navelstreng en huid-op-huidcontact in de operatiekamer worden steeds vaker mogelijk gemaakt. Bij een MAC kun je bijvoorbeeld zelf je kindje aanpakken nadat het hoofdje is geboren.

Borstvoeding geven na een keizersnede

Na een onverwachte keizersnede heb je misschien een zware bevalling gehad. Dit kan van invloed zijn op je herstel en het toeschieten van je melk, maar gelukkig kun je ook na een keizersnede gewoon borstvoeding geven. De meeste pijnmedicatie die je tijdens en na de keizersnede krijgt, is veilig tijdens borstvoeding. Begin met borstvoeding zodra je eraan toe bent en probeer je baby regelmatig aan te leggen om een goede melkstroom op gang te brengen. Zorg voor extra veel huid-op-huid-contact, in de dagen (en weken) na de geboorte van je kindje zodat de oxytocine rijkelijk stroomt.

Comfortabel borstvoeding geven na de operatie kan zo:

• Zittend met kussens op schoot voor ondersteuning.
• Liggend op je zij met je baby naast je.
• De rugby houding, waarbij het lijfje van je kindje onder je arm ligt in plaats van voor je borst (ondersteund met voedingskussen om je baby’s hoofd op borsthoogte te brengen).

Laat van je horen: jij blijft de baas over je lijf

Tijdens een operatie is het belangrijk om te zeggen als je je niet lekker voelt of iets niet prettig vindt, ook al is het iets kleins. De anesthesist staat altijd bij je hoofd en kan je snel helpen met bijvoorbeeld extra medicatie. Daarnaast kun je met je (geboorte)partner afspreken dat hij of zij de sfeer blijft bewaken.

Vraag ook gerust om hulp als je een beetje extra ondersteuning nodig hebt bij de verzorging van je baby of het pakken van spulletjes. Iedereen is er om je te helpen.

Met wat voorbereiding kan een keizersnede net zo bijzonder en magisch zijn als een vaginale bevalling. Het belangrijkste is dat jij en je baby een goede start hebben samen, ongeacht hoe de geboorte verloopt.